KÖŞE: 1. İki duvarın bir açı oluşturacak biçimde birleştiği, içeride girintili, dışarıda çıkıntılı olan yer.
2. İki sokağın kesiştiği yer. Şimdi, bu köşe tanımı nereden çıktı? Diyeceksiniz. Hollanda'da doğup orada yaşayan yeğenimiz Derya Özgür'le konuşurken, söz nasılsa "köşeyi dönmek" deyiminden açılınca, Hollanda dilinde köşeyi dönmek, deyiminin argo olarak, "ölmek" anlamına geldiğini söyledi. Çok şaşırdım. “Het hookje omgaan” yazılıp “het hoki omkan” okunuyormuş.
Bizim dilimizde köşeyi dönmek: Hiçbir çaba göstermeksizin, kısa sürede para pul sahibi olmak. Varsıllaşmak.
Ülkemizde çoğunluk köşeyi dönmek isterken Hollandalılar hiç istemezler köşeyi dönmeyi.
Dilimizde köşe ile yapılan deyimler de çoktur.
Dört köşe olmak: Bir şeye çok sevinmek, bir şeyden çok keyiflenmek.
Köşeli konuşmak: Sert ve agresif -saldırgan- konuşmak.
Dünyanın kaç köşe olduğunu öğrenmek: Dünyada insanın başına neler gelebileceğini öğrenmek, güçlüklerle karşılaşmak, hayat tecrübesi kazanmak.
Köşede bucakta kalmak: İlgisizlikten, gözden uzakta bulunmak.
Baş köşeye kurulmak: Saygın olmadığı halde, saygın kişilere ayrılmış yere oturmak.
Son olarak bir tane daha.
Köşe yazısı: Bir yazarın herhangi bir konu veya günlük olaylar hakkındaki görüşlerini, ayrıntıya inmeden anlattığı, gazete ve dergilerde yayınlanan yazıların genel adıdır. Fıkra da denir.
Dilimizin zenginliğine bakar mısınız?
Türkçe gerçekten çok zengin bir dil. Aynı zamanda kolay bir dil. En güzeli Türkçe'de sözcüklerin yazılışları ve okunuşları aynıdır. Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk c ve s harflerinin altına birer nokta koyarak ç ve ş harflerini elde etmiştir. Böylelikle ç ve ş harflerini yazmak için, birkaç harf yazmak zahmetinden kurtulmuşuz.
Sosyal medyada bir bağlantı gördüm. Kudretkacar official tarafından paylaşılmış. Bedrettin Dalan anlatıyor: "Dünyanın ilk dili Türkçe'dir. Milattan 9.000 yıl önce konuşuluyormuş. Atatürk'ün tarih tezi, Almanya'nın Makspler Enstitüsü'nde 300 bilim adamı tarafından belgelendi. Türkçe şiirsel ve matematiksel bir dildir. Melodisi en güzel olan dildir. Büyük sesli uyumu, küçük sesli uyumu, sessizler benzeşmesi, dile ahenk katıyor. Fransızca en melodik dildir dense de en melodik dil Türkçe'dir. Mühendisliği en yüksek olan dil Türkçe'dir.
Okutturdum sözcüğünü Farsça yazmak isterseniz 14 sözcük gerekir.
1200'lü yıllarda Yunus Emre'nin söylediği: "Beni bende demen bende değilim" dizesini Cevat Çapan'a ve Talat Sait Halman'a, İngilizce’ye çevirttirmek istedim, çeviremediler."
O halde dilimizin kıymetini bilmek ve güzelliğini korumak zorundayız. Bunu özenti ile yabancı sözcükleri kullanmayarak başarırız. İyi bir Türkçe eğitimi ile başarırız. Arap diline özenti dilimize zarar verir.
***
Televizyonlardaki haber sunucuları, program yapımcıları Türkçeyi çok iyi kullanmak zorundadırlar. Çok kötü örneklere rastlıyorum. Dili en iyi kullananlar, şairler, yazarlar tiyatro sanatçılarıdır. Nazım Hikmet'in şiirlerini keyifle okumamız ezberleyebilmemiz, dili güzel kullanmasındandır. Yıldız Kenter'in seslendirdiği şiirleri dinlediniz mi hiç? Hayranlık duyarsınız. Jülide Gülizar, dilimizi en iyi kullanan televizyon sunucusuydu. Güzel konuşma dersleri veren bir Türkçe sevdalısıydı. Geçen yıl kaybettiğimiz,tiyatro sanatçısı Genco Erkal, Türkçeyi en güzel konuşan, en güzel şiirler okuyan bir değerimizdi. Sırası gelmişken, Jülide Gülizar'a, Genco Erkal'a ve Denizli'ye gelişlerinde, konuşma olanağı bulduğum Yıldız Kenter'e, değerli eşi Şükran Güngör'e saygıyla rahmet diliyorum.
Dilimizi sevin,dilimizi güzel konuşun, hoşça kalın, dostça kalın.
