Dünya nüfusunun yaklaşık %15'i yani yaklaşık 1 milyar insan bir veya birden fazla engel ile yaşamaktadır. Bu rakam, Dünya sağlık örgütünün 59 ülkede yaptığı bir çalışmanın sonucudur. Bu rakamın büyük çoğunluğunu kadınlar, yaşlılar ve ekonomik açıdan yoksulluk çeken savunmasız gruplar oluşturmaktadır.

Ülkemizde resmi kayıtlara göre 1.536.306 kişi engelli olduğu belirlenmiştir. Bu rakamın engelli gruplara dağılımı yapıldığında en büyük payın %51 lik payla süreğen hastalıklara ait olduğu gözlenmektedir. Bunu % 32 lik payla zihinsel engelliler takip etmektedir.

Engel Grubu

Engelli Sayısı

Yüzde Oranları

Süreğen Hastalıklar

776.532

51

Zihinsel

490.733

31,94

Ortopedik

324.745

21,14

Görme

216.268

14,08

Ruhsal ve Duygusal

175.902

11,45

İşitme

156.451

10,18

Dil ve Konuşma

39.469

2,57

Diğer

2.535

0,17

Bilinmeyen

1.498

0,10

TOPLAM

1.536.306

100

Buradaki rakamlara toplum içerisinde Ülkemizin ücra köşelerinde bir ömür boyu gizlenen engellileri de eklemek gerektiğini unutmamak lazımdır.

TÜİK Nüfus ve Konut verilerine göre Doğu Anadolu Bölgesinde 420 bin 227 engelli bulunuyor. Dikkat edilirse bu rakam, Türkiye’deki rakamın hemen hemen ¼ ü kadardır.

Engelliler ile ilgili tarihsel süreçte yapılan çalışmalar ve 3 Aralık Dünya Engelliler Farkındalık günü;

Herkes için eşitlik ilkesi ile hareket eden Birleşmiş Milletler belgelerinde, engellilik ilk kez 1948 yılında yayınlanan İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde dile getirilmiştir.

1992'de Birleşmiş Milletler Özürlüler Onyılı'nın kapanış toplantısında her yıl 3 Aralık gününün Engelliler Farkındalık Günü olarak anılması kararlaştırılmıştır.

Engelli hakları ile ilgili olarak iç hukukumuzda 2005 yılına kadar dağınık olarak bulunan mevzuat, kısaca özürlüler yasası olarak bilinen 1.7.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı “ engelliler ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun “ ile bir bütünlük kazanmıştır.

Engelliler için birçok özel ve kamu kurumları çeşitli boyutlarda çalışmalar yapılmaktadır. Bilhassa yerel yönetimlerin ve üniversitelerin faaliyet ve hizmet alanları son yıllarda gittikçe daha da artış göstermektedir.

Bizde bu sebeple ilgili köşe yazısını kaleme aldık.Köşe yazımızda zihinsel engelliler üzerinde duracağız.

Resmi tam veri olmamakla birlikte Denizli İlimizde 18 yaş üstü en az 250 kişinin zihinsel engelli olduğu tahmin ediliyor.Büyükşehir Belediyesi,Merkezefendi Belediyesi ve 4 adet zihinsel engelli okulu var.Bu okullardan her yıl ortalama olarak 40-50 öğrencinin mezun olduğu belirtiliyor.(Mevlüt Arman-Sosyal Hizmet Uzmanı-Aile Danışmanı)

Zihinsel engelli kişileri topluma kazandırmak için,çok özel ve nitelikli bir projeden bahsedildi.

Bu projenin ismi ZEKİ.

ZEKİ ;Zihinsel Engelli Korumalı İşyeri anlamına geliyor.

Peki Zeki’ye ulaşmak için nasıl bir yol izlenecek ?

-Öncelikle bunun için Yenişehir’de Büyükşehir Belediyemize bağlı açılan Engelsiz Yaşam ve Spor Merkezi ile işyerlerinin bu güzel uygulamanın içinde olması gerekir.

-Ön hazırlıkları yapılmış olan Denizli Organize Sanayi Bölgesi ve iş yerleri ile protokol yapılması gerekiyor.Böylece zihinsel korumalı işyeri olunması gerekir.

-Akabinde Türkiye İş Kurumuna kayıtlı ve korumalı işyerinde çalışmak isteyen engelli bireyler bireysel olarak veya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri aracılığı ile işyerlerine başvurmaları gerekmektedir.

Burada amaçlanan şunlardır;

  • Özel eğitim almış ve çalışabilecek durumdaki zihinsel engellilere iş imkanı kazandırmak amacıyla hazırlanan ZEKİ, özellikle yakın yerleşim alanlarında yaşayan hafif zihinsel engellileri çalışma hayatına katmaktadır.
  • ZEKİ ile (Zihinsel Engelliler Korumalı İşyeri Atölye ve Yaşam Merkezi), katılımcı firmalarımızın engelli istihdamını sağlaması yanında örnek ve sosyal bir fayda yaratmalarına da katkı sağlayacaktadır.
  • 120 hafif zihinsel engelliye iş imkanı yaratmak ve maddi gelir sağlamak.
  • OSB’de bulunan katılımcı firmaların engelli kadrolarının sosyal fayda sağlayacak bir proje kapsamında oluşmasına katkı sağlamak.
  • Zihinsel engellilere toplumsal açıdan farkındalık sağlamak.
  • Bölgesel ve ulusal düzeyde örnek bir projenin yaygınlaşmasını gerçekleştirmek.

Şu ana kadar araştırmalarımıza göre iki şehirde ZEKİ Projesi hayata geçmiş durumda.

Bu iller ZEKİ-Manisa ve ZEKA –Tekirdağ’dır.

Haydi Denizli üçüncü Zeki’yi şehrimize kazandırarak,engelleri bir,bir aşalım.

Saygı ile kalınız.

Kaynak:

1-Atatürk Üniversitesi Verileri.

2-Mevlüt Arman-Sosyal Hizmet Uzmanı-Aile Danışmanı.