Türkiye’nin birçok bölgesinde olduğu gibi Denizli’de de çiftçiler don, dolu ve kuraklık nedeniyle perişan durumda. Büyük verim kaybı yaşayan ve çok zor duruma düşen çiftçilerin hasarlarının karşılanması noktasında bazı adımlar atıldı, ancak bunun da yeterli olmadığı ifade ediliyor. TARSİM kapsamında olan çiftçiler bir nebze rahatlarken, bakanlığın TARSİM kapsamında olmayan bazı ürün gruplarının da tazmin kapsamına alınacağı açıklaması yeterli bulunmadı. Sürecin çok uzayacağı görüşünü savunan çiftçiler, “Hasarlar tespit edilip ödemeler yapılıncaya kadar üretici diye bir şey kalmayacak” diyerek, tepkilerini ifade ettiler.
“ÇİFTÇİ ÜRETİMİ BORÇLANARAK YAPIYOR”
Üreticinin içinde bulunduğu çıkmazı anlatan ve çağrı yapan Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici, değişen hava şartları, don ve dolu yağışı ile mahsullerin büyük bölümünün zarar gördüğünü ifade etti. Gemici, “2024 yılının Kasım ve Aralık arasında hububat ekilişlerinin yapılacağı dönemde tohum yatağı hazırlayacak kadar yağış oldu. 2025 yılının Mart ayında 30 derece sıcakları gördük. Mart sonunda sıcaklık -4 derecelere düştü. Sıcaklıkların düşmesiyle tarım alanlarının büyük bölümünü don vurdu. Nektarin, kayısı türlerinin erkencilerinde, şeftalide, erik türlerinde büyük verim kayıpları yaşadık. Tüm olumsuzluklara rağmen oluşan meyve ve sebzelere de dolu büyük zarar verdi. Çiftçilerin büyük çoğunluğu TARSİM sigortası yaptırabilmiş değil. Üretimi borçlanarak devam ettiren çiftçi Tarım sigortası yaptıramadı. Tarım Bakanlığı çiftçinin elinden tutup karşılaması gerekirdi. Çiftçi kendi kaderine terk edildi” dedi.
“ÇİFTÇİNİN İŞİ ALLAHA KALDI”
Valilik İl Su Kurulu’nun aldığı karara göre 1 dekar tarım alanının 1 defa sulanmasının 550 liraya çıkarıldığını belirten Gemici, “2025 yılı içerisinde tarım alanlarında yüzde 50 sulu, yüzde 50 kuru tarım uygulaması başlamıştı. DSİ ile birlikte çalışan Valilik İl Su Kurulu’nun aldığı bir karar var. Barajlarda su seviyesi, yüzde 13’ler civarına düştü. 1 milyar 76 metreküp su toplama hacmi olan Adıgüzel Barajı’nın 139 milyon metreküp su hacmine düştüğü söyleniyor. Barajdan verilecek bu suyla 45 derece sıcağın altında hangi mahsulü verimli olarak yetiştireceğiz. Bunları göz önüne aldığımızda çiftçinin işi Allah’a kaldı. 1 dekar tarım alanının sulanması 550 TL’ye çıktı. Mahsule 1 defa su verilecek. 550 TL para çiftçiler için 1 dekar mahsulün sulanmasında çoktur. Çiftçinin tarlasını en az 2 defa sulaması lazım. Barajda su olmayınca çiftçiler kara kara düşünüyor” dedi.
“MİLLETVEKİLLERİ ÇİFTÇİYLE KONUŞUN”
Milletvekillerine çağrı yapan Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici, çiftçinin yanına gitmelerini ve hallerini öğrenerek gündeme getirmelerini de istedi. Gemici, “Kuraklık, dolu, susuzluk, ürün maliyetlerini oluşturan girdilerdeki aşırı artış çiftçileri çok zor duruma düşürüyor. Çiftçinin geliri düşecek, ürünü yetiştirmek için kullandığı girdiler aşırı yükseldi. Çiftçinin elinden tutulmazsa, 2026 ve 2027 yıllarında çiftçiyi kaybedersiniz. Çiftçilerden çok sayıda şikayet alıyoruz. Denizli Milletvekilleri sahaya çıkıp çiftçiyle konuşun. Milletvekilleri hep şehrin merkezinde gezmesin. Denizli milletvekilleri köy, kasaba dolaşıp çiftçilere ne haldesiniz diye sorsunlar” dedi.
“ÇİFTÇİNİN BORCUNU 2 YIL ERTELEYİN”
Üretimde yaşanan kayıpların paralel olarak gelir kayıplarına da yol açacağını anlatan Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici, çiftçilerin tarlasını ve traktörünü satmak zorunda kalacaklarını ifade etti.
Gemici “Çiftçinin vadesi gelmiş durumda olan borçları var. Çiftçilerin 2025 yılı içerisinde vadesi gelen borçlarının en az 2 yıl faizsiz ertelenmesi gerekiyor. Çiftçilerin borcu ertelenmezse, birçok çiftçi batacak. Çiftçi borçlanınca, elindeki tarlasını ve traktörünü satmak zorunda kalacak. Borçlarını ödeyemezse zaten banka bunlara el koyacak. Çiftçiler icralık duruma düşmeden, bir sonraki üretim sezonuna üretime devam edebilmesi için 2 yıl süreyle faizsiz borç ertelemesi yürürlüğe konulmalı. Çiftçilere sahip çıkılmazsa bu ülkede güvenli gıdaya ulaşabilmek için büyük bedel ödeyebiliriz” dedi.
